مدیریت و رهبری در جوامع و سازمان ها

مدیریت و رهبری در جوامع و سازمان ها

نویسنده:

سروش پرچمی برجوئی راکی*

مقدمه:

      آیا تا کنون به این مسئله فکر کرده اید که اثرگذاری مدیران و رهبران در جوامع و سازمان ها تا چه اندازه ای در سعادت ،موفقیت،شادی ،حس خوب ارزشمندی ،قدرت و فرهنگ اثر بخش خواهد بود؟

در این مقاله به این موضوع می پردازیم که چگونه یک رهبر یا مدیردر جوامع و سازمان ها در رشد و تعالی و یا حتی از بین رفتن آن جوامع و سازمان ها اثر گذار خواهند بود یا به معنای واقعی کلمه رهبری و مدیریت هم می تواند سازمان ها یاجامعه را به اوج برساند و هم می تواند از میان ببرد.

 همچنین در این مقاله با رویکرد به 2 محور اصلی با زیر شاخه های متنوع اهمیت رهبری و مدیریت را شفاف خواهیم کرد.                                                       

بخش اول:

ویژگی های یک رهبر یا مدیر خوب:        

  یک رهبر خوب قبل از اینکه تعیین کننده و دنبال کننده یک فرهنگ و یا استراتژی خاصی باشد قطعا باید یک شخص با ویژگی های منحصر به فرد باشد که آن ویژگی ها در خانواده ، جامعه و محیط های غیر کاری نیز نمایان باشد. به معنای واقعی کلمه یک مدیر یا رهبر موفق باید شخصیت والایی داشته باشد، در این بخش با 10 مورد در خصوص شخصیت بطور مفصل می پردازیم.                                                                                  

1-شجاعت:شجاعت چیزی است که یک مدیریا رهبر باید آن را خوب بشناسد وبه آن عمل کند ، در حقیقت شجاعت این نیست که رهبر از چیزی نترسد بلکه ترس از موارد درست و در زمان درست و فکر مقابله صحیح با آن را داشته باشد، ترس از عدم پیشرفت،ترس از ایجاد فرهنگ و یا رسالت اشتباه نمونه های بارز ترس های صحیح هست که یک رهبر یا مدیر آن را می بیند درست میترسد وشجاعت مقابله با آن را دارد و در نهایت کنترل و مرتفع می کند.                                                                                                                      

2-استقامت: یکی از وظایف مدیران و رهبران تعریف رسالت و هدف برای دیگران است، برای کسی که در این جایگاه قرار دارد استقامت یکی از خصوصیات جدایی ناپذیر است. یک رهبر یا مدیر موفق شاید وسوسه رهایی از اهداف را پیدا کند ولی هیچ وقت به وسوسه ها اجازه ورود نمی دهد و با انگیزه بیشترهمیشه استقامت دارد و به افراد آن را نشان می دهد، به کارگیری انرژی ذخیره شدن برای یک رهبر موفق نشان دهنده استقامت است.                                                                                                                 

3-مسئولیت پذیری: به جرات میتوان گفت مسئولیت پذیری یک شاخصه واجب برای هر مدیر و رهبر است و یک مدیر و رهبر فوق العاده این مورد را تقویت می کند تاجایی که در کنار مسئولیت فعالیت های خود مسئولیت عملکرد کلی افراد سازمان یا جامعه را قبول می کند و متوجه این موضوع هست که مدیر یا رهبر است وعملکرد کلی متوجه عملکرد اوست و باید به فکر مرتفع کردن باشد. رهبران و مدیران این مسئولیت را با عشق می پذیرند و این موضوع یک ویژگی منحصر به فرد رهبران است.                                                                

4-صداقت:یک مدیر یا رهبر موفق همیشه آینده نگری دارد، صداقت آینده نگری را مستحکم می کند، عدم صداقت یعنی فرار های زود گذر از واقعیت ها  در حقیقت یک رهبر موفق با گفتن حقیقت با واقعیت های زشت روبه رو می شود و اعتماد همراهان خود را به دست می آورد،افراد همیشه می خواهند به رهبرانشان اعتماد و اعتقاد داشته باشند صداقت این را به وجود می آورد، زندگی کردن با صداقت همیشه چیز را راحت تر می کند ولذت بخش ترین موفقیت همراه با صداقت است.                                                                            

5-انعطاف پذیری: مدیران و رهبران در صورتی که انعطاف پذیری نداشته باشند ممکن است در زمان های کوتاه موفقیت داشته باشند اما در طولانی مدت موفقیت ها کاهش می یابند، عدم انعطاف پذیری هیچ زمان نوآوری و به روز شدن را برای یک مدیر یا رهبر نخواهد داشت در این زمانه با افزایش تغییرات در حوزه های مختلف انعطاف پذیری مدیران ورهبران را برای توسعه و قدرت خود می طلبد، یک مثال زیبا برای انعطاف پذیری درختانی هستند که با واکنش انعطاف پذیری در مقابل طوفان ها خود را نجات می دهند و درختان خشک بدون انعطاف در مقابل طوفا ن ها از بین خواهند رفت و می شکنند.                                                  

6-شوخ طبعی: مدیران برای ایجاد رابطه بهتر و صمیمی تر با افراد از شوخ طبعی استفاده می کنند، برای ایجاد روحیه و حل مشکلات و مقابله با مشکلات از شوخ طبعی استفاده می کنند، میتوان گفت شوخ طبعی رهبران در مقابل مشکلات شجاعت ، استقامت و روحیه حل کنندگی خود را نشان می دهند، شوخ طبعی واقعی صادقانه هست و این شوخ طبعی صحیح حتی صداقت رهبریا مدیر را نیز نشان می دهد.                                

7-اعتماد به نفس:یک ویژگی فوق العاده برای یک مدیر یا رهبر میتواند اعتماد به نفس باشد، در حقیقت اعتماد به نفس حسی است که ما به دیگران می دهیم و اینکه همیشه نیروی مثبتی داریم که فکر میکنیم در نهایت چیزها مطابق میل ما اتفاق خواهد افتاد پس در نتیجه اعتماد به نفس ما با عث افزایش اعتماد به نفس در جامعه یا سازمان میشود و قدرت شکوفایی در زیر مجموعه و افراد شکل می گیرد و باعث میشود کلیه افراد با روحیه مثبت فعالیت کنند و قدرت فوق العاده ای ایجاد کنند، همه این ها در پی اعتماد به یک فرد و اعتماد به نفس مدیر یا رهبر به وجود می آید.                                                                                                       

8-صبر:مدیران ورهبران موفق از قدرت صبر برای رسیدن به اهداف و رسالتی که تعریف کرده اند به خوبی استفاده می کنند ، صبر در مقابله با تفکر عجولانه هست که یک مدیر و رهبر هیچ زمان عجولانه اقدام نمی کند به خوبی می بینند، تحلیل می کنند و در نهایت اقدام می کند و به خوبی میبیند که موقع صبرو در نهایت نتیجه گیری است در حقیقت صبر به منزله عدم اقدام نیست و بمثابه اقدام و صبر برای تاثیر پذیری از عوامل بیرونی است.                                                                                                                                     

9-توجه به سلامتی:یک مدیریا رهبر با دانش و آینده نگر به سلامتی و تعادل در زندگی توجه می کند، یک رهبر موفق باید با صلابت و پر انرژی باشد در حین سخنرانی نفس کم نیاورد و سلامتی و قدرت در جسم او هم نمایان باشد، در حقیقت سلامتی جزئی از نشانه های شخصیت هست و اینکه باید بدانیم افراد تحمل یک انسان خسته و کم انرژی را ندارند.                                                                                                                 

10-خرد:خردمندی ویژگی بسیار منحصری است که یک رهبر را به سرعت به یک اسطوره تبدیل خواهد کرد، خرد چیزی نا محدود است ، خرد چیزی نیست که از کسی دریافت کنیم اما با هرکسی می توان ارتباط گرفت و مقداری خرد دریافت کرد ، یک رهبر عالی دائم به دنبال کسری های خود، سازمان یا جامعه خود است ودر نهایت در اوج قدرت ودانش خردمندی آن است که رهبر یا مدیربداند که باید بهتر شود و میداند با آموزش دیدن و با اشتراک گذاری خوبیها وآموزه ها  خردمند تر میشود که محدودیت ندارد.                                                                                                  

به یاد داشته باشیم شخصیت همیشه خود را حفظ خواهد کرد و از خود مراقبت میکند.                                  

بخش دوم:

ویژگی سیستمی و استراتژیک یک رهبر یا مدیر موفق برای داشتن یک جامعه یا سازمان فوق العاده در 8 مورد:

1-ایجاد فرهنگ و رسالت کلی:

همانطور که در بخش گذشته در قسمت استقامت مطرح شد یکی از وظایف مدیران و رهبران تعریف هدف برای خود و دیگران است اما در در این بخش مفصل تر در رابطه با این موضوع صحبت خواهیم کرد.

در واقع رهبران موفق کسانی هستند که فرهنگ ورسالت غنی را طوری که همه جوامع و افراد را جذب آن فرهنگ یا رسالت کنند تعیین می کنند به طوری که همه با اشتیاق فراوان برای آن رسالت وفرهنگ  قدم بردارند، اگر یک رهبر یا مدیر این طورعملکرد داشته باشد قطعا تمام هدف های مادی، اجتماعی و اقتصادی به نحو احسن اتفاق خواهد افتاد و افراد با پتانسیل ، با قدرت و با خصلت های عالی به آن جوامع و سازمان ها می پیوندند که موجب سعادت و خوشبختی آن جوامع در تمامی ابعاد خواهد شد.

2-هدف گذاری با محوریت منافع جمعی:

تعیین رسالت و فرهنگ درست طوری از جانب یک رهبر عالی مطرح می گردد که تمامی افراد در راستای آن فرهنگ هدف های زیر مجموعه را دنبال می کنند و با صداقت تمام پیگیری می کنند زیرا به این موضوع واقف شده اند تمامی این هدف ها در نهایت یک فرهنگ یا رسالت را رو نمایی خواهد کرد که تماما منافع جمعی برای همه افراد خواهد داشت.                                                                                                             

3-ایجاد نظم وانظباط و سیستم در جامعه یا سازمان:

یکی از وظایف اجرایی رهبر یا مدیر خوب تحلیل و دید کلی از سازمان و جوامع و جزییات و تدوین برنامه ریزی، سیستم سازی،چارت گذاری برای سرعت بخشیدن به فعالیت ها و عدم تداخل وبی نظمی برای سهل و لذت بخش بودن کارها می باشد. به صورت کلی یک رهبر یا مدیر موفق با دید باز تمامی جوانب را می بیند، تحلیل می کند و برای تمامی فعالیت هاو نا ملایمات پیش بینی و فکر دارد و برنامه ریزی می کند.                    

4-قدرت رشد دیگران و تفویض اختیار:

یک مدیر یا رهبر عالی همیشه آینده نگری دارد و فکر توسعه ورشد جامعه و سازمان را دارد، پس در نتیجه همه این افکار نیازمند وجود افراد توسعه یافته و رشد یافته است، مدیر یا رهبر همیشه مانند یک مربی به دنبال افراد لایق و برنامه ریزی برای رشد آن ها می باشد تا بتواند امور را به آن ها تفویض کند و در مقابل این مورد به رشد آن مدیر نیز کمک کرده و در نهایت با این جهش افراد آن جامعه یا سازمان نیز رشد خواهد یافت.                  

5-به دست آوردن افراد  یا همراهان درجه یک:

همانطور که در بخش قبل گفته شد افرادباعث توسعه و رشد جوامع و سازمان ها می شوند در نتیجه مدیران ورهبران یکی از وظایف خود را جذب افراد درجه یک ،توسعه پذیر، آموزش پذیر و در نهایت دارای خصوصیت های بالقوه به ویژه 10 موردی که در بخش گذشته مطرح گردید می دانند.                                                  

6-ایجاد توسعه مداوم در همه ابعاد:

همانطور که برای همه مشخص و واضح هست اینکه توسعه ، رشد، دانش هیچ زمانی پایان ندارند، در دنیای امروز و هرچه جلوتر می رویم سرعت تغییرات، وجود تکنولوژی های روز باعث شده یک مدیر یا رهبر موفق توجه بیشتری به هماهنگی و پیشی گرفتن از تغییرات را سرلوحه خود قرار دهد، در واقع جوامع و سازمان هایی دوام و بقاء دارند که در تمامی ابعاد به عنوان مثال در راستای رشد افراد،رشد اجتماعی ، رشد اقتصادی ورشد فرهنگی دائما در حال تغییر و توسعه باشند                                                                                    

7-کنترل دائم و مسئولانه جهت پیشبرد اهداف: یک رهبر و مدیر موفق دائما باید در راستای فرهنگ ، رسالت و اهداف تدوین شده و برنامه ریزی های انجام گرفته ابزار هایی برای مقایسه، تحلیل عملکرد داشته باشد تا بتواند توسط آن ابزارها وضعیت را به خوبی درک کند و تصمیمات به جا و به موقعی برای سازمان یا جامعه خود بگیرد. در نهایت وظیفه یک رهبر خوب کنترل دائم بر عملکرد سازمان یا جامعه تحت مدیریت خود است.  

8-جانشین پروری با رویکرد جایگزینی بهتراز خود:

مدیران ورهبران با قدرت شخصیت بالا می دانند به وجود آمدن افراد با قدرت بیشتر نسبت به خود در سازمان ها و جوامع تحت کنترل آن ها در نهایت به قدرت و رشد آن ها نیز کمک خواهند کرد ، پس در نتیجه مدیران ورهبران از حضور افراد قدرتمند هیچگاه واهمه نداشته و از به وجود آمدن آن ها لذت نیز خواهند برد زیرا هدف نهایی برای آن رهبر و مدیر رسالت وفرهنگ ایجاد شده است توسط خود اوست و اگر این چنین نباشد قطعا صداقت در آن فرهنگ وجود نداشته و آن جامعه یا سازمان دچار مشکل خواهد شد.                                   

نتیجه گیری:

دراین مقاله دو ویژگی شخصیتی و تفکر یا ویژگی اجرایی یک مدیر و رهبر را مطرح کردیم که میتوان گفت با موارد ذکر شده و توجه یک مدیر یا رهبر با تقویت موارد ذکر شده یک جامعه و سازمان را رشد وتعالی خواهد داد و در غیر این صورت با کمرنگ شدن هر کدام از موارد رشد وتعالی سازمان یا جوامع را خدشه دار خواهند کرد چه قدر خوب هر جایگاه رهبری و مدیریتی که داریم بتونیم با برنامه ریزی درست موارد ذکر شد را رعایت و اجراء کنیم تا به خودمان و جامعه کمک کنیم.                                                                              

به امید روز های بهتر برای کشور عزیزم و تمام مردم دنیا