صداقت و روابط صمیمی در کوچینگ

معنی کوچینگ چیست؟
بدیهی است که ابتدا برای پاسخ به سؤال «کوچینگ چیست» باید به این سؤال پاسخ دهیم که «معنی کوچینگ چیست؟». کوچینگ یا Coaching در فارسی به «مربیگری» ترجمه شده است. همچنین این کلمه را «معلمی» و «آموزش» نیز معنی کرده‌اند. در کنار این‌ها، کوچینگ در انگلیسی معانی دیگری ازجمله «هدایت‌گری»، «راهنمایی» و «راهبری» دارد. کوچینگی که ما درباره آن صحبت می‌کنیم بیشتر به معنی راهبری و مربیگری نزدیک است.
«تمرین دادن»، «تربیت کردن»، «رهبری کردن»، «راندن» و «پیشاهنگی» ازجمله کلمات مترادفی هستند که در لغتنامه‌های انگلیسی برای کوچینگ آورده‌اند. بهتر است نگاهی به ریشه واژه کوچینگ بیندازیم تا بهتر درک کنیم که کوچینگ به چه معناست.

کوچینگ یا همان Coaching از واژه کوچ (Coach) می‌آید. برای فهم ریشه این واژه باید بازگردیم به مجارستانِ قرن پانزدهم میلادی و روستایی در غرب بوداپست به نام Kocs که در زبان مجارستانی «کوچ» تلفظ می‌شود.
در این روستا برای اولین بار کالسکه یا دلیجان‌های چهارچرخه‌ای ساخته شد که در عین سبک‌تر و سریع‌تر بودن، قابلیت حمل نفرات بیشتری نسبت به درشکه‌های زمان خود داشت. این دلیجان‌ها همچون بسیاری از اختراعات دیگر بشری نام خود را از محل اختراع خود گرفته و کوچ نام گرفتند. Kocs، در زبان آلمانی شکل kotsche به خود گرفت و سپس وارد زبان فرانسوی شد و به شکل coche نوشته شد تا درنهایت وارد زبان انگلیسی شود و به شکل Coach درآید. در همین حال به رانندگی و راهبری این دلیجان‌های جدید، کوچینگ گفته شد.
در نقاشی معروفی از جیمز پولارد یک کوچ بزرگ به تصویر کشیده شده است.
حدود سیصد سال بعد و در سال 1830 میلادی، آکسفورد معنی جدیدی از واژه Coach را به لغتنامه خود اضافه کرد. طبق این معنی، کوچ نوعی معلم خصوصی بود که دانش‌آموز را برای گذراندن امتحانات درسی تعلیم و تمرین می‌دهد. همین واژه حدود 30 سال بعد به کسانی اطلاق شد که در طی برگزاری یک مسابقه یا یک دوره مسابقات، وظیفه تمرین دادن و هدایت یک ورزشکار یا یک تیم ورزشی را بر عهده‌دارند. این معنی همچنان رایج‌ترین و مصطلح‌ترین معنی کوچ است.

صداقت
صادق بودن همیشه ساده‌ترین کار نیست اما اغلب کار درست و مهم است، به‌خصوص در محل کار.
صداقت چیزی است که همه ما فرض می‌کنیم یک امر ذاتی است. در دوران کودکی به ما گفتند که صداقت بهترین سیاست است. این فقط کار درستی است، درست است؟ اگرچه وقتی وارد دنیای واقعی می‌شویم، می‌فهمیم مواردی پیش می‌آید که تصمیمات تجاری با ارزش‌های شخصی ما در تضاد است. بدون آنکه بدانیم، زندگی خود را به شکلی مغایر با ارزش‌هایمان اداره می‌کنیم.
چه ازنظر شخصی و چه ازنظر شغلی، ما وظیفه داریم صادق باشیم. به‌ویژه هنگامی‌که انجام آن کار سخت است.

مفاهیم و تعریف صداقت
دهخدا در لغت‌نامه خود صداقت و راست‌گویی را سخن راست، قول حق، فعل و عمل حق می‌داند و دروغ‌گویی را سخن ناراست، قول ناحق، خلاف حقیقت، مقابل راست و مقابل صدق تعریف می‌کند.
صداقت و راست‌گویی از بزرگ‌ترین فضایل اخلاقی است که در تعالیم و آموزه‌های دینی جایگاه ویژه دارد و در قرآن و روایات فراوان به آن سفارش شده است. اسلام دین دعوت به فطرت انسانی است و فطرت پاک انسان ایجاب می‌کند که انسان سالم و متعادل، دل و زبانش یک‌سو و هماهنگ باشد، ظاهر و باطنش یکی باشد و آنچه را باور دارد بر زبان جاری کند.

رابطه صمیمی در جلسه کوچینگ
برخی مهارت‌های موردنیاز یک کوچ در جلسه کوچینگ گوش سپاری دقیق، طرح پرسش هوشمندانه، و هدف‌گذاری و ... است.
در مقاله پیش رو در رابطه با یکی دیگر از مهارت‌های موردنیاز یک کوچ یعنی ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ با کوچی می‌پردازم.

چکیده مقاله
آیا ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ لازم است؟
چگونه کوچ این صمیمیت را به جلسه کوچینگ دعوت کند؟
چه زمانی رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ بیشتر می‌شود؟
افزایش صمیمیت تنها با یک تطبیق ساده
این امر برای کوچ مزایای زیادی دارد که ازجمله آن:
اثر جادویی توجه بر افزایش صمیمیت است.
چگونه مکالمات منجر به صمیمیت می‌شوند؟
نوع موضوعاتی که کوچی می‌تواند دربارهٔ آن‌ها صحبت کند.
آیا ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ لازم است؟
کلمه «rapport» میزان گرمی و صمیمیت در یک مکالمه را توصیف می‌کند. این صمیمیت تحت تأثیر احساسی است که طرفین گفتگو نسبت به یکدیگر دارند. اگر با کسی رابطه خوبی داشته باشید، در کنار یکدیگر احساس راحتی و آرامش خواهید کرد تا حدی که بتوانید صریح و شفاف صحبت کنید و هیچ‌یک از طرفین حالت تدافعی به خود نگیرد.

رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ
صمیمیت در روابط کوچینگ، باید متمرکز بر اهداف کوچی و چگونگی دستیابی به آن‌ها باشد. کوچینگ مشاوره نیست، بنابراین نیازی نیست که کوچ بیش‌ازحد در مورد زندگی خصوصی کوچی بداند یا «بهترین دوست» او شود. درواقع هدف کوچ ایجاد سطحی از روابط صمیمانه است که کوچی عملکرد کاری خود را با صداقت تمام با کوچ در میان می‌گذارد و از این امر کاملاً احساس رضایت و خوشنودی دارد. کوچ سعی می‌کند با ایجاد فضایی گرم و صمیمی، کوچی خیلی راحت و بدون دغدغه ایده‌ها و افکار خود را بیان کند.
شاه‌کلید اصلی برای ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ، استفاده از تجربیات زندگی خودِ کوچی است که به‌طور طبیعی به وجود آمده است؛ یعنی دقیقاً زمانی که مانند اکثر مردم از مهمانان خود استقبال می‌کنند، از دیدن آن‌ها خوشحال می‌شوند و می‌خواهد با روی باز و گشاده، راحتی را در روابط خود ایجاد کنند. این دقیقاً همان حس طبیعی صمیمیت است. اگرچه ممکن است لحن صحبت کوچ با یکی از اعضای تیم و یا یک مهمان متفاوت باشد؛ اما انگیزه و نگرشی که در پس کلمات وجود دارند، تقریباً یکسان خواهد بود.

چگونه کوچ این صمیمیت را به جلسه کوچینگ دعوت کند؟
کوچ باید برای ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ، پس از یک سلام و احوالپرسی اولیه، مکالمه را به‌گونه‌ای آغاز کند که به کوچی اجازه دهد به‌راحتی شروع به صحبت کند و همچنین باید طوری رفتار کند که واقعاً به مراجع و گفته‌های او علاقه مند است. به‌طورکلی صمیمیت از تشابه حاصل می‌شود. ما با افرادی که به ما شبیه‌تر هستند احساس نزدیکی بیشتری می‌کنیم. این تشابهات می‌توانند در هر چیزی باشد ازجمله:
شکل ظاهری و طرز لباس پوشیدن
زبان و حرکات بدن
کیفیت صدا (بم و زیر بودن)
طرز صحبت و استفاده از کلمات
اعتقادات و ارزش‌ها
رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ
لازم نیست یک کوچ کاری کند که دیگران مانند او باشند، در عوض کوچ به آن‌ها کمک می‌کند تا در مورد خود مؤثرتر بیندیشند.

چه زمانی رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ بیشتر می‌شود؟
همان‌قدر که موضوع صمیمیت اهمیت دارد؛ زمان ایجاد آن نیز دارای اهمیت بسیاری است. یکی از بهترین زمان‌ها، مراحل اولیه جلسه کوچینگ است. پس از احوالپرسی سؤالاتی مطرح شود که مکالمه را به سمت صمیمیت و درنهایت هدف کوچینگ سوق می‌دهد. کوچ باید به یاد داشته باشد که فعالانه، علاقه خود را به صحبت‌های کوچی نشان دهد و از صحبت زیاد خودداری کنید؛ بهتر است بیشتر شنونده خوبی باشد. در مواردی که پیش‌ازاین جلسه کوچینگ، یک رابطه خوب و راحت برقرار کرده‌اید، نیازی به کار خاصی برای ایجاد روابط ندارید؛ زیرا این رابطه قبلاً وجود داشته است. بااین‌حال، اگر کوچ، واقعاً کوچی را نمی‌شناسند، پس برای رهبری و پیشبرد هر چه صمیمانه‌تر جلسات کوچینگ باید پایه و اساسی ایجاد کند که پیش از اعتماد، صمیمیت به وجود آید.
برای ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ کوچ باید زمان کافی برای این کار اختصاص دهد و نباید در کار خود عجله کند. با هرگونه تلاش عجولانه، این خطر وجود دارد که صمیمیت مصنوعی دیده شود، چیزی که باید به هر قیمتی از آن اجتناب کرد. این نکته در مورد توصیه‌های مربیان کوچینگ درست است که معمولاً می‌گویند: کوچ باید زبان بدن و الگوهای گفتاری مراجع خود را مانند آینه نمایان کند. این شفافیت در رفتار کوچی فقط با ایجاد رابطه صمیمانه به دست خواهد آمد. اگر کوچ در این بخش مهارت به خرج ندهد، ممکن است عملکرد او نادرست و نابجا به نظر رسد و حتی گاهی آزاردهنده باشد؛ چه‌بسا باعث بروز آسیب‌های زیادی در روند جلسه کوچینگ شود.

افزایش صمیمیت تنها با یک تطبیق ساده
یکی از روش‌هایی که می‌تواند در افزایش صمیمیت به کوچ کمک شایانی کند، تطبیق است. این یعنی برای ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ باید شخصی شوید که به کوچی نزدیک‌تر است. در محیط کوچینگ این تطبیق‌ها یعنی تطبیق در طرز نشستن یا ایستادن، حالت صدا، سرعت صحبت کردن و غیره. این مهارت کوچ است که تشخیص دهد کدام تطبیق موردنیاز است و کدام را می‌توان انجام نداد.
این امر برای کوچ مزایای زیادی دارد که ازجمله آن:
بیشتر به خود فرد تمرکز کند تا به اتفاقاتی که برای او رخ می‌دهد.
صمیمیت را به‌طور کاملاً طبیعی افزایش می‌دهد و مصنوعی به نظر نمی‌رسد.

به‌محض اینکه کوچ با کوچی به‌اصطلاح هم‌دما می‌شود، تمرکز بیشتری پیدا کره و از طریق هم‌سطحی با او متوجه رفتارهای دیگری در مراجع می‌گردد.

اثر جادویی توجه برافزایش صمیمیت
رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ
یکی از روش‌های مؤثر دیگر برای ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ و تقویت آن، نشان دادن توجه است. درواقع تا زمانی که کوچی از توجه کامل کوچ مطمئن نباشد، صحبت در مورد خواسته‌ها و علایق خود را به تعویق می‌اندازد. این توجه از سوی کوچ تأثیرات ملموسی را در روند جلسه نمایان می‌کند. توصیه می‌شود برای این کار کوچ از خود بپرسد که چگونه می‌توانم به او نزدیک‌تر شوم. برای یافتن پاسخ این سؤال در ذهن خود به دنبال تشابه در خود می‌گردد و رفته‌رفته پاسخ را خواهد یافت. یک کوچ حرفه‌ای این مهارت و توانایی درونی را دارد که افکار خود را در جهت خروجی‌های موردنظر خود متمرکز کرده و در همان مسیر هدایت کند.
گاهی ممکن است رفتار کوچ طوری باشد که کوچی فکر کند این موضوع برای کوچ فقط یک علاقه زودگذر بوده یا حتی این امکان وجود دارد که کوچ در مورد آن اطلاعات کمی داشته باشد. این بسیار برای روند جلسه و رابطه صمیمانه کوچ و کوچی مخرب خواهد بود. به‌محض اینکه کوچی تصمیم به صحبت گرفت و درواقع از سوی او این اطمینان حاصل شد که موضوع موردبحثش برای کوچ جالب و مهم است باید کوچ به‌گونه‌ای رفتار کند که نشان دهد این علاقه‌مندی به مسئله کوچی زودگذر نیست و برای آن ارزش قائل است.
در مرحله بعد نوبت کوچ است که از کوچی بپرسد: «آیا شما از این علاقه یا موضوع موردبحث یا هدف خود به‌اندازه کافی آگاهی دارید؟» یا «به‌اندازه کافی به این مسئله علاقه‌مند هستید که در مورد آن گفتگوی هدف‌داری داشته باشید؟» اگر هنگام شروع صحبت در مورد موضوعی که به آن می‌پردازد، سردرگمی یا پوچی مشاهده کردید، این موضوع نتیجه مثبتی نخواهد داشت.

چگونه مکالمات منجر به صمیمیت می‌شوند؟
مطمئن‌ترین کار برای ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ این است که در مورد چیزی صحبت شود که مربوط به خواسته کوچی باشد و برای او نیز طوری به نظر رسد که کوچ به آن علاقه واقعی دارد یا حداقل در مورد آن نظری خواهد داشت. کوچ باید مراقب باشد از مراجع در مورد چیزی که مستقیماً درگیر آن است، سؤال نپرسد؛ زیرا این کار ممکن است باعث بروز رفتار تدافعی از سوی او شود.

نوع موضوعاتی که کوچی می‌تواند درباره آن‌ها صحبت کند:
•    اهداف مشخص
•    اقدامات یا افرادی که بر این موضوع تأثیرگذار هستند
هدف کوچ این است که مکالمه حاصل را مبتنی بر هدف، کاملاً واقعی و غیرتهاجمی نگه دارد. هنگامی‌که کوچی را بهتر بشناسد می‌تواند در مورد چیزهای دیگر صحبت کند؛ اما باید توجه داشت که این صحبت‌ها فقط در صورت کمک به کوچ در تسهیل تفکر کوچی انجام شوند. دلیل دیگر که بهتر است مکالمه اولیه مبتنی بر مسئله یا هدف باشد، این است که به‌طور طبیعی منجر به دستیابی به مسائلی خواهد شد که محور آن‌ها همان هدف مراجع است. اگرچه پریدن از یک موضوع در مورد هدف به یک موضوع مغایر با هدف امر مطلوبی محسوب نشود؛ به‌خصوص اگر گفتگو در مورد موضوع غیر مرتبط نیز خوب پیش می‌رود.

نتیجه‌گیری
درنهایت، یک کوچ برای ایجاد رابطه صمیمانه در جلسه کوچینگ و حفظ این رابطه صمیمی خود، باید فردی متعهد باشد؛ اگر قرار است اطلاعاتی را برای کوچی ارسال کند حتماً ارسال کند و در غیر این صورت با عذرخواهی یا روش‌های دیگر به کوچی بفهماند که برایش اهمیت دارد. هرگونه تعهدی که بین آن‌هاست باید مهم شمرده شود تا صمیمیت افزایش یابد. با تطبیق گفتار و رفتار کوچ، تأثیرپذیری جلسه کوچینگ حیرت‌انگیزتر خواهد شد. چراکه دیدگاه مراجع نسبت به روابط بین خود و کوچ یکی از مؤلفه‌های اصلی یک کوچینگ تأثیرگذار است.

نویسنده: سرکار خانم زهرا میرزائیان فر از دانش پذیران دوره چهارم تربیت کوچ حرفه‌ای کسب و کار ویدان